Առողջապահության լրատու 3-4.2013
Առողջության գրավականը
![Առողջության գրավականը Առողջության գրավականը](up/article/big/file_25373_1792057.jpg)
Արթուր Շոպենհաուերի «Կյանքի իմաստության աֆորիզմեր» գրքից («Азбук», Սանկ-Պետերբուրգ, 2012թ.) հատված (կրճատումներով), առողջության և ուրախության փոխկապակցվածության մասին:
Երջանկություն տանող ամենակարճ ճանապարհն ուրախ տրամադրությունն է: Ով ուրախ է, նա մշտապես առիթ ունի այդպիսին լինելու: Մարդը երիտասարդ է, գեղեցիկ, հարուստ, վայելում է հարգանք, նրա երջանկության գնահատման դեպքում հարց է բարձրանում` ուրա՞խ նա այդ ամենով հանդերձ: Իսկ եթե նա ուրախ է, ապա նշանակություն չունի նա երիտասա՞րդ է թե ծեր, հարո՞ւստ է, թե աղքատ` նա երջանիկ է: Երիտասարդ տարիներին մի անգամ բացեցի հին մի գիրք, որտեղ կարդացի.«Ով շատ է ծիծաղում, նա երջանիկ է, իսկ ով շատ է արտասվում` նա դժբախտ է»: Շատ հասարակ դիտարկում, որը, սակայն, շնորհիվ դրանում ամփոփված պարզ ճշմարտության, մշտապես մնաց հիշողությանս մեջ:
Այդ իսկ պատճառով պետք է լայն բացենք մեր դռները ուրախության առջև, երբ էլ այն հայտնվի, քանզի այն երբեք անժամանակ չի գալիս: Մինչդեռ, մենք հաճախ ենք տատանվում ընդունենք այն` ցանկանալով նախ իմանալ, իրոք, լիովին հիմքեր ունենք գոհ լինելու, կամ վախենում ենք, որ այն կխանգարի մեր լուրջ մտորումներին և կարևոր մտահղացումնների, սակայն, թե ինչ շահ կբերի վերջինս, դա դեռևս հայտնի չէ, մինչդեռ ուրախությունն իր մեջ ամփոփում է ուղղակի օգուտ: Միայն դրանում ունենք, ասես, երջանկության առձեռն գումար, այլ ոչ թե բանկային քարտ: Միայն ուրախությունն է պարգևում անմիջական երջանկություն: Եվ, իրոք, հոգու ուրախության համար չկա առավել բարեհաճ պայմաններ, քան հարստությունը, և առավել բարօրություն, քան առողջությունը. աշխատավոր, հատկապես, հողագործ դասի շրջանում մենք տեսնում ենք ուրախ և գոհ դեմքեր, մինչդեռ հարուստներին և երևելիներին հատուկ է մռայլ արտահայտությունը: Հետևապես, մեզ հարկ է նախ և առաջ ձգտել հնարավորինս առավել լիակատար առողջության, որի լավագույն արտահայտությունն է ուրախությունը: Դրա համար, ինչպես հայտնի է, պետք է խուսափենք ամեն տեսակի անչափավորություններից/ ավելորդություններից և վատ տրամադրություններից, ամեն տեսակի բուռն ու տհաճ հոգեկան հուզումներից, ինչպես նաև չափից ավելի լարված և չափից ավելի երկարատև մտավոր լարվածությունից, պետք է ամենօր առնվազն երկու ժամ հատկացնել մաքուր օդում արագ քայլելուն, եռանդով օգտվել սառը վաննաներից և պահպանել սննդակարգ:
Առանց անհրաժեշտ ամենօրյա շարժումներից անհնար է մնալ առողջ. բոլոր կենսագործընթացները նորմալ պահպանման համար պահանջում են ինչպես օրգանների, որտեղ դրանք իրականացնում են, այնպես էլ ամբողջ մարմնիշարժում: Ահա թե ինչու Արիստոտելն իրավացիորեն նկատել է.«O bios en te cinesei esti/Կյանքը շարժում է»: Կյանքն ամփոփված է շարժման մեջ և դրանում է դրա էությունը: Օրգանիզմի ներսում ամենուր իշխում է անընդհատ, արագ շարժումը. ուժեղ և առանց հոգնելու խփում է սիրտն իր բարդ երկակի ռիթմիկ սիստոլայով և դիաստոլայով, իր 28 կծկումներով արյան ամբողջ մասսան մղելով արյան շրջանառության մեծ և փոքր շրջաններով, առանց կանգառի շոգեմեքենայի նման գործում են թոքերը, ամբողջ ժամանակ աղիները գալարվում են motus peristalticus, բոլոր գեղձերում մշտապես ընթանում են ներծծում և արտածում, նույնիսկ ուղեղում երակի ամեն մի զարկի և ամեն մի ներշնչման ժամանակ կատարվում է կրկնակի շարժում: Նույնիսկ այն դեպքում, երբ գրեթե լիովին բացակայում է արտաքին շարժումը, ինչպես դա տեսնում ենք բազում մարդկանց մոտ, ովքեր նստակյաց կյանք են վարում, ապա ծագում է կտրուկ և կործանարար անհամապատասխանություն արտաքին հանգստի և ներքին եռուզեռի միջև:
Քանզի ներքին անդադար շարժումը փնտրում է որոշակի օգնություն արտաքին շարժման մեջ, դա նման է նրան, երբ ինչ-որ էֆեկտից մեր ներսում ամեն ինչ եռում է, իսկ արտաքնապես չենք համարձակվում արտահայտել մեր զգացումները: Նույնիսկ հաջողությամբ աճող ծառերին հարկ է, որ դրանց տատանի քամին: Թե որքանով է մեր երջանկությունը պայմանավորված ուրախ տրամադրությամբ, իսկ վերջինս` մեր առողջության վիճակով. դա կարելի է նկատել, համեմատելով մեր տրամադրությունը մեզ վրա ազդող նույն արտաքին ներգործությունների դեպքերում. երբ մենք առողջ ենք և առույգ, այն բանի հետ, երբ դրանք ազդում են մեզ վրա, երբ հիվանդությունը մեզ համակել է տխրությամբ և տագնապով: Ընդհանրապես, մեր երջանկության 9/10-րդ պայմանավորված է առողջությամբ: Այդ դեպքում ամեն ինչ դառնում է հաճույքի աղբյուր: Զուր չեն մարդիկ նախ և առաջ իրար հարցնում առողջության մասին և փոխադարձաբար առողջություն մաղթում, քանզի, իրոք, այն մարդկային երջանկության համար հսկայական դեր է կատարում: Հետևապես, ամենամեծ հիմարությունն է զոհաբերել առողջությունը ինչի համար էլ այն լինի. հարստության, պաշտոնների, գիտական կոչումների, փառքի, չխոսելով արդեն, ցանկասիրության և րոպեական վայելքների մասին...
![](images/calendar.png)
Կարդացեք նաև
ՀՀ առողջապահության նախարարի մոտ մարզպետարանների առողջապահության բաժինների պետերի մասնակցությամբ կայացած գործակարգավարական հերթական խորհրդակցության ժամանակ Դերենիկ Դումանյանն առաջին հերթին անդրադարձավ Հայաստանի...
![](images/calendar.png)
![Ուսումնասիրում են Հայաստանի փորձը Ուսումնասիրում են Հայաստանի փորձը](up/article/small/file_25348_3733856.jpg)
Մոնղոլիայի մի խումբ մասնագետներ Հայաստանում են ընտանեկան բժշկության ոլորտում մեր երկրի փորձն ուսումնասիրելու նպատակով: Ընտանեկան բժշկության զարգացման նպատակով կառուցվածքային նոր բարեփոխումների գործընթացում գտնվող...
![](images/calendar.png)
Ի՞նչ հիվանդություն է գրիպը։ Ոմանք շարունակում են թերագնահատել այս հիվանդության լրջությունն ու նենգությունը։ Եւ, չգիտակցելով կամ անտեսելով գրիպի հետևանքների վտանգավորությունը, հաճախ հիվանդությունը տանում են ոտքի վրա` առանց բժշկին դիմելու...
![](images/calendar.png)
![Ավդալբեկյան Սուրեն Խաչատուրի Ավդալբեկյան Սուրեն Խաչատուրի](up/article/small/file_25350_6423216.jpg)
Առողջապահության համակարգը ծանր և անդառնալի կորուստ կրեց։ Մարտի 10-ին վախճանվեց Սուրեն Խաչատուրի Ավդալբեկյանը՝ բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, Մ.Հերացու շքանշանի առաջին ասպետ...
![](images/calendar.png)
![Երգող-ապաքինող սկահակներ Երգող-ապաքինող սկահակներ](up/article/small/file_25351_5030197.jpg)
Երգող սկահակների ազդեցությունը շատ ավելին է, քան պարզապես մերսումը; Այս անսովոր բուժական մերսման` «երգող սկահակների» կամ տիբեթյան սկահակների հայրենիքը Հարավ-արևելյան Ասիան է: Այն սկիզբ է առել եկեղեցական ծիսակատարությունների ժամանակ...
![](images/calendar.png)
![Ափոյան Վիկտոր Թադեվոսի Ափոյան Վիկտոր Թադեվոսի](up/article/small/file_25352_3375043.jpg)
Առողջապահության համակարգը ծանր կորուստ կրեց։ Փետրվարի 18-ին վախճանվեց բժշկական գիտությունների դոկտոր, Երևանի Մ. Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի վիրաբուժության թիվ 1 ամբիոնի պրոֆեսոր, Հայաստանի բժշկական ...
![](images/calendar.png)
![Վահանագեղձը հսկողության տակ է Վահանագեղձը հսկողության տակ է](up/article/small/file_25354_7242518.jpg)
Վահանագեղձը կշռում է ընդամենը 15-20 գրամ, բայց օրգանիզմում վահանագեղձի կատարած դերը նրա չափերից շատ ավելի մեծ է և կարևոր: Որովհետև ողջ կյանքի ընթացքում վահանագեղձի արտադրած հորմոնները մասնակցում են օրգանիզմի բոլոր...
![](images/calendar.png)
![Հոջկինի հիվանդություն` լիմֆոգրանուլեմատոզ Հոջկինի հիվանդություն` լիմֆոգրանուլեմատոզ](up/article/small/file_25355_487441.jpg)
Նախկինում Հոջկինի հիվանդությունը ավշային համակարգի ուռուցքաբանական հիվանդություն էր համարվում: Որոշ ժամանակ անց փոխվեց միայն դրա բուժման միջոցները, իսկ ախտանիշները, դրսևորումն ու բարդությունները մնացին նույնը...
![](images/calendar.png)
![Էլենորա Գուլյան «Հայաստանը նաև իմ Հայրենիքն է, Երևանը իմ քաղաքն է» Էլենորա Գուլյան «Հայաստանը նաև իմ Հայրենիքն է, Երևանը իմ քաղաքն է»](up/article/small/file_25356_3266637.jpg)
Էլենորա Ալեքսանդրի Գուլյանի աշխատանքային գրքույկում միայն երկու գրառում կա. ՀՀ Գիտությունների ակադեմիայի կենսաքիմիայի գիտահետազոտական ինստիտուտ...
![](images/calendar.png)
![Աշխատանքով իմաստավորված կանացի երջանկություն Աշխատանքով իմաստավորված կանացի երջանկություն](up/article/small/file_25369_7106572.jpg)
Գարնանաբույր տոնը` մարտի 8-ը, արդեն երկրորդ տասնամյակն է, ինչ նորանկախ Հայաստանում տոնվում է մեկամսյա կտրվածքով. մինչև ապրիլի 7-ը` մայրության ու գեղեցկության տոնը: Սա ուրախալի և տրամաբանական է, քանզի կին արարածն առհասարակ...
![](images/calendar.png)
![Հիշողության լավացման մեթոդներ Հիշողության լավացման մեթոդներ](up/article/small/file_25371_8189502.jpg)
Տարիների ընթացքում նկատում ենք, որ մեր հիշողությունն ավելի ու ավելի է վատանում. ծննդյան թվերը, իրադարձությունները, անուններն ու հեռախոսի համարները, կինոնկարների անվանումները մոռացվում են և էլ ավելի է դժվարանում դրանք հիշելը...
![](images/calendar.png)
![Ապաքինող լույսը. ինչ են բուժում ծիածանի գույները Ապաքինող լույսը. ինչ են բուժում ծիածանի գույները](up/article/small/file_25374_4151266.jpg)
Լուսաբուժությունը կարող է թվալ, թե այլընտրանքային բուժում է, սակայն գիտնականները հաստատում են, որ տարբեր երկարության (այսինքն, տարբեր գույների) լուսաալիքներն ազատում են որոշակի հիվանդություններից...
![](images/calendar.png)
![](images/white_bl.gif)
![](images/white_br.gif)
![](images/white_tr.gif)
![](images/white_tl.gif)
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Ընկերության մասին
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Դդում
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն